Święta oraz Nowy Rok to nie tylko czas refleksji, zwolnienia codziennego tempa. Jest to także idealna chwila, aby rzucić okiem na mapę naszych finansów i należycie przygotować się na kolejny rok pracy, podróży.
Tutaj znajdziesz pewną nawigację przez najważniejsze terminy. ⚓️
Ograniczenie poboru zaliczek na podatek dochodowy
Złóż wniosek przed pierwszą zaliczką podatkową. Również, jeśli w ciągu roku zmieniła się siedziba armatora Twojego statku!
Masz na to czas do 20 dnia miesiąca po miesiącu otrzymania wynagrodzenia lub powrotu do kraju, jeśli otrzymując pierwszą wypłatę znajdowałeś się poza Polską.
Złożenie prawidłowego wniosku poskutkuje decyzją organu podatkowego, która pozwoli Ci nie odprowadzać zaliczek na podatek dochodowy co miesiąc, a ostatecznie w zeznaniu rocznym odliczyć ulgę abolicyjną!
Podatkowe zeznanie roczne
Termin na złożenie rocznego zeznania podatkowego to 30 kwietnia. Warto też sprawdzić, czy nie został przedłużony w danym roku o kilka dni.
Najwcześniej swoje zeznanie złożyć możesz już 15 lutego! Pamiętaj, że właściwie wypełniony PIT wraz z załącznikami zależy od tego, jakie były źródła Twojego dochodu za poprzedni rok. Ważne jest, czy zadbałeś o złożenie wspomnianego wniosku o ograniczenie poboru zaliczek i dzięki temu uzyskałeś decyzję pozwalającą Ci skorzystać z ulgi abolicyjnej, bez limitów. Jeśli tak, kolejnym krokiem jest uwzględnienie tej ulgi właśnie w zeznaniu rocznym.
Całoroczna pewność co do swojego statusu podatkowego to spokojniejsza żegluga.
Unikanie podwójnego opodatkowania
Jeśli nie jesteś pewien, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania dotyczy Twoich dochodów z pracy na zagranicznym statku, warto zasięgnąć informacji, aby móc w spokoju i pewności dotrzymać wszystkich terminów.
Może się okazać, że jeśli nie osiągnąłeś żadnych dochodów na terytorium Polski, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta między Polską, a krajem siedziby armatora Twojego statku przewiduje ten najbardziej korzystny dla Ciebie mechanizm, wspomnianymi terminami w ogóle nie musisz się przejmować.
W każdej natomiast sytuacji, kiedy nie jesteś pewien, które przepisy podatkowe dotyczą akurat Twoich dochodów lub Twój status zawodowy zmieniał się w ciągu roku, warto dokonać noworocznego przeglądu.
Nawet najbardziej doświadczeni kapitanowie potrzebują wsparcia nawigatora – pytajcie, informujcie się, abyście mogli pewnie i spokojnie przemierzać fale podatkowe.
W okresie świątecznym i Nowego Roku dobrze jest spędzić czas z bliskimi, a nadto sprawdzić, czy nasze finanse są odpowiednio zabezpieczone.
Fair winds and following seas! 🌊⚓️
Marynarzu, zobacz co zmieni się w Twoich podatkach od początku 2024 r.
2024 rok przynosi dużo zmian dla polskich marynarzy. Nowe zasady podwójnego opodatkowania i rozliczeń rocznych, które wynikają ze zmian w umowach międzynarodowych z Malezją i Chinami mogą stać się wyzwaniem. Dlatego już teraz warto zapoznać się z niektórymi z nich.
Od stycznia 2024 r. polscy marynarze, którzy pracują na statkach z faktycznym zarządem w Malezji zostaną pozbawieni ulgi abolicyjnej. Zamiast tego, ich dochody będą opodatkowane zgodnie z polską skalą podatkową czyli 12% dla dochodów do 120.000 zł i 32% dla wyższych.
Wynika to bezpośrednio z nowej umowy między Polską a Malezją w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, która wprowadza zasadę, że wynagrodzenie z pracy na statku morskim, eksploatowanym w transporcie międzynarodowym, będzie opodatkowane tylko w kraju zamieszkania marynarza.
Wszystko to wiąże się z koniecznością odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy i – w ostateczności – z faktyczną zapłatą podatku.
Zmiany w Konwencji MLI spowodują, że od stycznia 2024 r. marynarze skorzystają z ulgi abolicyjnej przewidzianej w polskiej ustawie o PIT, ale pod warunkiem, że będą pracować poza terytorium lądowym państwa. Oznacza to, że ulga abolicyjna nie obejmie dochodów osiąganych w Polsce.
Dodatkowo, zmiana skutkuje koniecznością comiesięcznego uiszczenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz rozliczenia rocznego.
Z kolei, skorzystanie z ulgi abolicyjnej będzie możliwe, o ile wniosek o ograniczenie poboru zaliczek zostanie złożony przed terminem płatności pierwszej zaliczki czyli:
Dla dochodów z pracy na rzecz chińskiego armatora w 2024 roku, termin ten upływa 20 lutego 2024 roku.
Zmiany metody unikania podwójnego opodatkowania wpłyną również na sytuację osób, które pracują przy budowie statków w chińskich stoczniach.
Dochody z takiej pracy mogą być opodatkowane w miejscu jej wykonywania czyli w Chinach. Jednak, jeśli praca trwa krócej niż 183 dni w roku kalendarzowym, a pensję wypłaca przedsiębiorstwo spoza Chin, dochód będzie podlegał pełnemu opodatkowaniu w Polsce, na ogólnych zasadach.
Pracownicy stoczniowi będą mogli odliczyć podatek zapłacony w Chinach, jednak pełne skorzystanie z ulgi abolicyjnej, nie będzie możliwe w przypadku pracy na terytorium lądowym państwa. Wówczas odliczenie ograniczy się do kwoty 1360 zł od należnego podatku.
Zmiany w umowach z Malezją i Chinami wymagają wdrożenia się w skomplikowane procedury rozliczeń podatkowych, takie jak składanie wniosków o ograniczenie poboru zaliczek i uwzględnienie ulgi abolicyjnej. To duża zmiana dla sporej części polskich marynarzy, którzy do tej pory funkcjonowali na zupełnie innych zasadach.
Nie można też pominąć kwestii terminowego składania dokumentów, aby uniknąć ewentualnych konsekwencji podatkowych, ale to już temat na osobną publikację.
Dla wielu osób zagadnienie rezydencji podatkowej może być niejasne i skomplikowane.
W najprostszym ujęciu, rezydencja podatkowa to miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Jeśli więc mieszkasz w Polsce, tu będziesz podlegać obowiązkowi podatkowemu. Podatek zapłacisz od całości swoich dochodów, niezależnie od tego gdzie zarabiałeś. Jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy, bo rozliczać się musisz z dochodów krajowych i zagranicznych.
Oczywiście, dochody osiągane za granicą nie mogą być podwójnie opodatkowane. Eliminowaniu takiej sytuacji służą metody unikania podwójnego opodatkowania oraz liczne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawarte przez Polskę.
Jeśli jednak nie mieszkasz w Polsce nie musisz rozliczać się z dochodów, które osiągnąłeś za granicą. Podatek zapłacisz wówczas tylko od tego, co zarobisz w Polsce.
Ale co to właściwie znaczy, mieć miejsce zamieszkania w Polsce albo go nie mieć?
Definicja miejsca zamieszkania uwzględnia dwa kryteria:
Jeżeli spełniasz przynajmniej jedno z nich, będziesz osobą mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski.
Warto zaznaczyć, że każde kryterium należy rozpatrywać niezależnie. Na przykład, wyjazd do pracy za granicę, podczas gdy małżonek i dzieci pozostają w Polsce, może skutkować utrzymaniem centrum interesów osobistych na terytorium Polski.
W przypadku zmiany rezydencji podatkowej w trakcie roku podatkowego, będziesz rozliczał się w Polsce na zasadzie nieograniczonego obowiązku podatkowego do dnia opuszczenia kraju. Po przeniesieniu miejsca zamieszkania za granicę, opodatkowane w Polsce będą tylko dochody uzyskane na terytorium Polski.
Jeżeli jesteś rezydentem podatkowym drugiego państwa, a jednocześnie w Polsce jesteś również uznawany za rezydenta podatkowego, to mamy do czynienia z podwójną rezydencją podatkową. W takim przypadku, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierają specjalne reguły kolizyjne, które określają, w które państwo będzie Twoim miejscem zamieszkania dla celów podatkowych.
Warto pamiętać, że w przypadku polskich marynarzy rzadko występuje sytuacja podwójnej rezydencji podatkowej. Nawet jeśli tak się zdarzy, możliwe będzie ustalenie, w którym państwie podatnik jest rezydentem podatkowym i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Ulga abolicyjna to jedna z ulg podatkowych, kluczowa dla wielu polskich marynarzy. Jednak przysługuje wyłącznie tym, którzy mają rezydencję podatkową (o rezydencji pisaliśmy tutaj) w Polsce i rozliczają swoje dochody zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego.
Jest to rozwiązanie, z którego skorzystasz, kiedy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta pomiędzy Polską, a krajem armatora Twojego statku przewiduje mniej korzystny sposób unikania podwójnego opodatkowania, to jest metodę odliczenia proporcjonalnego, lub taka umowa w ogóle nie została zawarta. Prawidłowo zastosowania ulga może pozwolić Ci nie zapłacić podatku w Polsce w ogóle.
Ulgą abolicyjną objęte są dochody uzyskane za granicą czyli ze źródeł poza Polską, np. z umowy o pracę czy działalności gospodarczej.
Tak, jednak nie dotyczy on marynarzy pracujących na statkach morskich. Dzieje się tak dlatego, że osiągają oni dochody poza terytorium lądowym państw. Korzystają więc z ulgi abolicyjnej w całości, bez ograniczeń wynikających z wprowadzonego limitu.
Ciekawym zagadnieniem jest podejście niektórych urzędów skarbowych do dochodów osiąganych przez osoby pracujące na pokładzie jednostek śródlądowych. Okazuje się bowiem, że praca taka może być uznana za wykonywaną…na lądzie. Warto znać swoje uprawnienia również i w takich przypadkach.
Co dokładnie oznacza to pojęcie? Niestety, przepisy ustawy o PIT nie definiują tego terminu. Szukając głębiej, w czeluści innych przepisów, dowiadujemy się, że Polska sprawuje swoje zwierzchnictwo nad terytorium lądowym, morskimi wodami wewnętrznymi, morzem terytorialnym, dnem morskim i wodami podziemnymi znajdującymi się pod nimi oraz przestrzenią powietrzną nad tymi obszarami. Oznacza to, że poza terytorium lądowym państw znajdują się różne kategorie, takie jak podziemia, morskie wody wewnętrzne i morze terytorialne, oraz obszary podlegające ograniczonej jurysdykcji państw.
Zasadą jest, że zobowiązania podatkowe przedawniają się po 5 latach.
Termin ten liczony jest od końca roku podatkowego, w którym marynarz zobowiązany był rozliczyć rok poprzedni. Jeżeli więc skorzystałeś z ulgi abolicyjnej (o uldze abolicyjnej pisaliśmy tutaj) w PIT-36 za 2022 rok, weryfikacja Twojego zeznania może nastąpić aż do 31 grudnia 2028 roku (bo podatek faktycznie był rozliczony w 2023). Warto zaznaczyć, że tak samo będzie, jeżeli w ogóle nie rozliczyłeś się za 2022 rok.
Termin przedawnienia może być niektórych okolicznościach zawieszony. Na przykład, jeśli zostanie wszczęte przeciwko Tobie postępowanie w sprawie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. Bieg terminu zostanie wtedy wstrzymany i nie będzie liczony w trakcie trwania postępowania. Po zakończeniu postępowania, zostanie wznowiony i będzie liczony od dnia następującego po dniu zakończenia postępowania. Wspomniana więc wcześniej data 31 grudnia 2028 roku może się wydłużyć np. o kolejne 2 lata, w zależności od tego, jak długo będzie trwało postępowanie i kiedy się skończy.
Zdecydowanie warto więc, abyś uregulował swoją sytuację podatkową, ale przede wszystkim rozliczał się terminowo. Wiedza o terminie przedawnienia, o tym jak długo organ podatkowy może Cię skontrolować, wszcząć postępowanie i nałożyć karę, jest niezbędna.
Zaległości podatkowe mogą prowadzić do naruszenia przepisów prawa i skutkować konsekwencjami karnymi. Organy podatkowe mają prawo egzekwować należność od marynarza z jego majątku, a w dalszej konsekwencji stosować dalej idące sankcje. Takie zaległości mogą więc spowodować długi i utratę kontroli nad własną sytuacją finansową. Nawet jeżeli uważasz, że skoro przez lata nic się nie wydarzyło, to lepiej nie próbować już porządkować swojego statusu podatkowego w Polsce, długi termin przedawnienia daje urzędom możliwość zaskoczenia Cię, nawet po czasie pozornego spokoju.
Współpraca międzynarodowa organów podatkowych oznacza wymianę informacji dotyczących zobowiązań podatkowych osób, w tym również marynarzy. Dzięki tej współpracy organy podatkowe różnych krajów mogą uzyskiwać informacje o dochodach i majątkach podatników, co pozwala na skuteczną egzekucję zaległych podatków. W przypadku marynarzy, którzy mają zobowiązania podatkowe w Polsce, jest to dodatkowy argument, aby ujawnić się przed polskimi organami podatkowymi i uregulować swoją sytuację podatkową.
Pewna wiedza o swoich prawach i obowiązkach jako polskiego podatnika, a także uregulowana sytuacja podatkowa w Polsce najczęściej oznacza dla Ciebie znikome zobowiązania wobec polskiego urzędu skarbowego, w tym nawet brak faktycznej zapłaty podatku.